Wstęp
Dwa dni temu, mianowicie 19 września 2024 roku, miał miejsce przełomowy moment dla wszystkich frankowiczów z Getin Bank. Zapadł bowiem niezwykle ważny wyrok Sądu Najwyższego (w sprawie o sygnaturze akt III CZP 5/24), który diametralnie zmienia sytuację tysięcy frankowiczów, którzy są zadłużeni w upadłym Getin Noble Banku.
Uchwała ta potwierdza jednoznacznie, że sądy mogą kontynuować postępowania dotyczące nieważności umów kredytowych zawartych między konsumentami a Getin Noble Bankiem, pomimo trwającego postępowania upadłościowego.
Dotychczas praktyka sądów była niejednolita – część postępowań było zawieszanych na wniosek syndyka Getin Banku, a część spraw w innych sądach toczyło się dalej, bez względu na trwające postępowanie upadłościowe. Taki stan rzeczy spowodował niepewność frankowiczów, utrudniała też zawieszenie spłaty rat, opóźniała możliwość uzyskania ostatecznego rozstrzygnięcia. Teraz sytuacja jest ujednolicona, a kredytobiorcy zyskali większą pewność w walce o swoje prawa przeciwko Getin Bankowi.
O czym dokładnie mówi uchwała?
W swoim orzeczeniu, Sąd Najwyższy stwierdził bowiem, że postępowanie sądowe z powództwa kredytobiorcy będącego konsumentem o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego z umowy kredytu, prowadzone przeciwko bankowi, co do którego w toku postępowania ogłoszono upadłość, nie jest sprawą „o wierzytelność, która podlega zgłoszeniu do masy upadłości” w rozumieniu art. 145 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe, a tym samym może być podjęte z chwilą ustalenia osoby pełniącej funkcję syndyka.
Dla kredytobiorców oznacza to po pierwsze możliwość zawieszenia spłaty kredytów, a dodatkowo perspektywę wyzerowania zadłużenia. Ponadto, wyrok daje nadzieję na możliwość wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej. Teraz frankowicze mają prawo oczekiwać szybkiego rozpatrzenia ich spraw i nie muszą już martwić się długim oczekiwaniem na zakończenie postępowania upadłościowego.
Sąd Najwyższy nie potwierdził tezy syndyka Getin Banku, że postępowanie upadłościowe ma pierwszeństwo przed sprawami o unieważnienie umów frankowych. Roszczenie o ustalenie nie podlega wpisowi na listę wierzytelności i w związku z tym – może być prowadzone niezależnie od toczącego się postępowania upadłościowego. Należały też podkreślić, że nieważność sama w sobie potwierdza istnienie wierzytelności wobec masy upadłości. Co za tym idzie, musi być zawsze rozpoznana w pierwszej kolejności.
Co daje unieważnienie umowy z Getin Noble Bankiem?
Pozwoli na wykreślenie hipoteki banku z księgi wieczystej i swobodne dysponowanie nieruchomością. Stwierdzenie nieważności umowy frankowej stanowi również potwierdzenie wierzytelności wobec masy upadłościowej Getin Banku.
Co dalej?
Tak jak wspomnieliśmy, uchwała SN ma znaczenie przełomowe. Jesienią 2024 roku możemy spodziewać się jeszcze wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który również może wzmocnić pozycję frankowiczów.